Motywowanie pracowników w teorii i praktyce

Motywacja pracownikow

Co zrobić, aby motywowanie pracowników do pracy było na wysokim poziomie? W dobie generacji Y i Z to zadanie staje się coraz trudniejsze. Z tego względu menadżerowie często nie wiedzą już, jak sobie poradzić z wysokimi wymaganiami pokoleń, w jaki sposób zachęcić ich do lepszej pracy i większej wydajności. Więc co robić, żeby i pracownik i pracodawca byli zadowoleni?

 

Różne pokolenia = różne oczekiwania

Każda generacja ma swoje podejście do pracy, więc każda inaczej interpretuje słowo “motywacja pracowników”.

Przedstawiciele pokolenia Baby boomers (urodzeni w latach 1949-1964) cenią sobie niezależność, ale rzadko kiedy zmieniają miejsce pracy i stanowisko. Chętnie dzielą się doświadczeniami. Jednak nie są przygotowani na informację zwrotną, czy sytuację konfliktową.

Pokolenie X (urodzeni w latach 1965-1979) charakteryzuje się lojalnością wobec pracodawcy. Cenią sobie rozwój osobisty i potrafią obsługiwać bardziej nowoczesne technologie. Jednakże najbardziej ufają kontaktom face to face. Niestety błąd traktują jako osobistą porażkę.

Pokolenie Y (urodzeni w latach 1980-1989) jest nazywane również mianem „millenialsów”, „następną generacją”, czy „pokoleniem cyfrowym”. Angażują się w pracę, o ile jest ona dla nich interesująca. Często okazują się wielozadaniowcami. Ich słabą stroną mogą się okazać nierealistyczne oczekiwania oraz problemy z komunikacją między pokoleniami.

Najmłodsze z pokoleń – pokolenie Z (urodzeni po 1990r.) – to osoby, które praktycznie nie pamiętają czasów bez internetu i komputera. Z tego względu bardzo cenią sobie pracę zdalną. Są otwarci na nowe wyzwania. Jednak bardzo ciężko zatrzymać ich w jednym miejscu.

 

motywacja pracownikow

Motywowanie pracowników w teorii

Efekt pracy zależy od możliwości, zdolności i umiejętności ludzkich, wspartych odpowiednią motywacją, wolą i chęcią działania.

Trzy podstawowe fazy motywacji:

  • aktywacja zachowań (działań) – pojawia się motyw, który uruchamia gotowość działania;
  • proces zachowań (działań) – człowiek dokonuje wyboru sposobu zachowania, które przyniesie mu efekt;
  • satysfakcja – zadowolenie lub jego brak.

Teoria modyfikacji zachowań wskazuje, że te odruchy warunkowe mogą – przez częste powtarzanie – stać się naturalnymi. Zatem zachowania można zmienić wzmacniając zachowania pożądane i nie ucząc zachowań nieporządanych. Chodzi tutaj głównie o motywowanie poprzez nagrody za dobrze wykonane zadanie i kary za źle.

Teoria społecznego uczenia się wskazuje, że człowiek, jako istota społeczna, obserwuje zachowania innych osób i ich efektów. Dlatego stanowią one dla niego wzmocnienie. Ocenia swoje możliwości i skuteczność, motywuje się patrząc na nich.

Teoria motywacji wewnętrznej stwierdza, że człowiek, który działa dzięki motywatorom wewnętrznym będzie mocniej i dłużej zmotywowany. Podczas gdy motywatory wewnętrzne to takie, o których decyduje sam człowiek czując się za jednostkę kompetentną.

Teoria X i Y wyróżnia dwie odmienne postawy ludzi wobec pracy reprezentowane przez X i Y. Zgodnie z pierwszą pracownicy traktują pracę jako przymus, nie lubią jej i chcą jej uniknąć. Kierownik wtedy kontroluje ich, grozi karami. Teoria Y zakłada, że praca jest postrzegana jako równie naturalna jak odpoczynek i zabawa. Człowiek chce pracować, kieruje sobą.

Teoria oczekiwań informuje, że pracownicy osiągają dobre efekty, gdy:

  • rozumieją swoje zadania i je akceptują;
  • mają możliwość ich realizacji;
  • jeśli oczekiwana nagroda za realizację jest dla nich atrakcyjna;
  • jeśli relacja nagrody do osiągniętego rezultatu jest dla nich sprawiedliwa.

 

Motywowanie pracowników w praktyce

Jak połączyć teorie motywacji z różnymi oczekiwaniami pokoleń? Menadżerowie posługują się różnymi narzędziami motywowania:

  • Środki przymusu – cechują się dużym stopniem imperatywności, wynikającym z zagrożenia sankcją. Motywujący wyraźnie określa oczekiwane zachowanie i narzuca pracownikowi.
  • Środki zachęty – oferują określoną nagrodę w zamian za oczekiwane zachowanie.
  • Perswazja – polega na zamienianiu postaw i zachowań ludzi oraz stanu ich umysłów. Środki perswazji sprzyjają, w większym stopniu niż inne, identyfikacji celów motywującego i motywowanego.

Niewątpliwie połączenie tych narzędzi doprowadzi do idealnego sposobu na motywację pracowników.

 

Wskazówki jak motywować

Więc jak motywować, aby nie zniechęcić? Oto kilka wskazówek:

  1. Konstrukcja systemu motywowania powinna uwzględniać wartości cenne dla pracowników, zwiększać stopień pewności ich uzyskania przez właściwy dobór narzędzi.
  2. Motywujący powinien posiadać znajomość różnych systemów wartości pracowników.
  3. Zmiana wartości i oczekiwań jest możliwa w dłuższym czasie.
  4. Motywowanie nie powinno prowadzić do kolizji między różnymi systemami wartości.
  5. Warunkiem koniecznym jest zgodność oczekiwań z wartościami osiągniętymi.

 

Menadżer powinien dokładnie poznać system wartości pracowników przed wyborem sposobu motywowania. Z pewnością motywacja pracowników będzie wtedy bardziej skuteczna.

Przeczytaj także:

Przewodnik po technikach zarządzania czasem i energią

Zostaw komentarz